नयाँ दिल्ली: भारतको चलिरहेको G20 अध्यक्षताको सम्बन्धमा प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले आज विशेष G20 स्मारक डाक टिकट र सिक्का जारी गरेका छन्। नयाँ दिल्लीको प्रगति मैदानमा भारत मण्डपमको उद्घाटनका क्रममा G20 भारतको टिकट र सिक्का जारी गरिएको छ। सिक्का र टिकट दुवैको डिजाइन भारतको G20 लोगो र ‘वसुधैव कुटुम्बकम’ वा ‘एक पृथ्वी, एक परिवार, एक भविष्य’ को विषय वस्तुबाट प्रेरणा लिएको पाइन्छ। भारतले 1 डिसेम्बर 2022 मा एक वर्षको अवधिको लागि, 30 नोभेम्बर 2023 सम्मको लागि बहुपक्षीय फोरमको अध्यक्षता ग्रहण गरेको छ। देशभरि आयोजित G20 बैठकहरू र प्रक्रियाहरूको समापनको रूपमा 18औं G20 नेताहरूको शिखर सम्मेलन 9 र 10 सेप्टेम्बर 2023 मा आयोजना हुनेछ। नयाँ दिल्लीमा भरत मण्डपममा नयाँ अनावरण गरिएको कम्प्लेक्स जुन भारतको सबैभन्दा ठूलो MICE (बैठक, प्रोत्साहन, सम्मेलन र प्रदर्शनी) गन्तव्यको रूपमा विकसित गरिएको छ। प्रत्येक ₹ 20 मूल्यका दुई डाक टिकटहरू, भारतको चलिरहेको G20 प्रेसिडेन्सीलाई मनाउने छन्, जुन G20 नेताहरूको शिखर सम्मेलनमा समापन हुनेछ। पहिलो G20 स्मारक टिकट, सुनको रंगमा रेन्डर गरिएको, भारतको विविधता, समावेशीता र समृद्ध सांस्कृतिक सम्पदाको प्रतिनिधित्व गर्दछ। यसले भारतको राष्ट्रिय फूल, कमलबाट प्रेरणा लिन्छ, जसलाई भारतको G20 प्रेसिडेन्सी लोगोमा सात महाद्वीपहरू मिलेर आउने प्रतीक छापको सातवटा पंखुडीहरू समावेश गरिएको छ।
दोस्रो G20 स्मारक डाक टिकटले भारतको अध्यक्षता अन्तर्गत समावेशी, महत्वाकांक्षी, निर्णायक र कार्य-उन्मुख परिणामहरू प्राप्त गर्न G20 सदस्यहरूको एकता र सामूहिक इच्छा देखाउँछ। ‘सात हात’ ले सात महादेशहरूलाई पनि जनाउँछ, जसमा भारतको G20 विषयवस्तु ‘वसुधैव कुटुम्बकम’ को प्रतीकको रूपमा एकता र समावेशीताका मूल्यहरू झल्किन्छ। भारतको G20 प्रेसिडेन्सीको यो कोसेढुङ्गालाई पनि चिन्ह लगाउँदै, प्रधानमन्त्रीद्वारा ₹ 75 र 100 मूल्यका दुई G20 स्मारक सिक्का जारी गरियो। यी सिक्काका मूल्यहरूले भारतको स्वतन्त्रताको 75 वर्ष पूरा भएको र ‘अमृतकाल’ को सुरुवात, भारतको स्वतन्त्रताको 100 वर्षको यात्रालाई जनाउँछ। G20 स्मारक सिक्काहरूको डिजाइनहरू भारतको G20 लोगो र विषयवस्तुको शैलीबद्ध प्रस्तुतीहरू हुन् जसमा प्रत्येक सिक्का चाँदी, निकल, जस्ता र तामाको चतुर्थांश मिश्र धातुबाट बनेको छ।